İstanbul’da 4 Ekim 2024’te iki genç kızı öldürerek intihar eden Semih Çelik’in ailesi, dikkat çeken bir karar alarak mahkemeye başvurdu. Baba Adem Çelik ve ablası S. Çelik, soyadlarının değiştirilmesi için Asliye Hukuk Mahkemesi’ne dilekçe verdi. Aile, “Çelik” soyadının, toplumda olumsuz bir algıya neden olduğunu ve can güvenliklerini tehlikeye attığını öne sürdü.
4 Ekim 2024 tarihinde İstanbul’da meydana gelen olay, ülke genelinde büyük yankı uyandırdı. 19 yaşındaki Semih Çelik, önce Eyüpsultan’daki evinde kız arkadaşı Ayşenur Halil’in boğazını keserek öldürdü. Daha sonra Edirnekapı surlarında buluştuğu okul arkadaşı İkbal Uzuner’i vahşice katleden Semih Çelik, genç kızın cesedini parçalara ayırarak, başını surlardan aşağıya attı. Bu korkunç olayın ardından Semih Çelik, kendisine bir ip geçirerek surlardan atladı ve intihar etti.
Yaşanan bu olay, sosyal medyada ve kamuoyunda geniş yankı buldu. Semih Çelik’in adını taşıyan akrabaları da bu süreçten olumsuz etkilendi.
Aile Neden Soyadı Değiştirmek İstiyor?
Olay sonrası İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından başlatılan soruşturma sürerken, Semih Çelik’in babası Adem Çelik ve ablası S. Çelik, “Çelik” soyadının değiştirilmesi için Asliye Hukuk Mahkemesi’ne başvurdu. Dava dilekçesinde, olaydan önce “Çelik” soyadını taşımaktan herhangi bir rahatsızlık duymadıklarını, ancak olay sonrası “Çelik” soyadına karşı toplumda bir tepki oluştuğunu ifade ettiler.
Dilekçede, soyadı değişikliğinin gerekçesi şu ifadelerle açıklandı:
“Biz, Fatih ve Eyüpsultan’da meydana gelen olayda yer alan Semih Çelik’in ailesiyiz. Olay yaşanmadan önce ‘Çelik’ soyadını taşımaktan herhangi bir rahatsızlık duymuyorduk. Ancak olayın ardından soyadımıza yönelik büyük bir tepki oluştu. Toplumun bazı kesimlerinden gelen tepkilerle karşılaşmaya başladık. Bu durum can güvenliğimizi tehlikeye sokan bir hâl aldı. Kalan yaşamımızı, tehdit ve risk altında olmadan sürdürebilmek için ‘Çelik’ soyadının değiştirilmesini talep ediyoruz. Bu değişikliğin nüfus kayıtlarına tescil edilmesini istiyoruz.”
“Toplum Baskısı Can Güvenliğimizi Tehdit Ediyor”
Dava dilekçesinde, “toplum baskısı” ve “can güvenliği” ifadeleri dikkat çekti. Aile, mahallelerinde ve çevrelerinde, “Çelik” soyadına yönelik artan tepkilerin kendilerini zor durumda bıraktığını belirtti. Davanın gerekçesinde, “hayati tehlike” vurgusu öne çıktı. Soyadının değiştirilmesiyle, toplumdaki bu tepkilerin sona ereceğini düşündüklerini ifade ettiler.
Aile, yaşadıkları mahallede, bazı komşuların kendilerine karşı olumsuz tavır aldığını, bunun psikolojik bir baskıya dönüştüğünü belirtti. Bu nedenle soyadı değişikliği talebinin, “toplum içindeki baskılardan kurtulmak ve güvenli bir yaşam sürmek” amacıyla yapıldığı ifade edildi.
Soyadı Değişikliği Nasıl Gerçekleşir?
Türkiye’de soyadı değişikliği, Nüfus Hizmetleri Kanunu’na göre yapılabilen bir işlem. Ancak soyadı değişikliği için mahkemeden onay alınması gerekiyor. Soyadının “toplum içinde küçük düşürücü, aşağılayıcı ya da can güvenliğini tehlikeye atacak” bir duruma yol açması, değişiklik talebinin kabul edilmesi için geçerli bir sebep olarak değerlendiriliyor.
Bu tür talepler, Asliye Hukuk Mahkemesi’nde açılan bir dava ile karara bağlanıyor. Mahkeme, aile bireylerinin soyadı değişikliği taleplerini inceliyor ve yeterli gerekçe görülmesi halinde, soyadı değişikliğine izin veriyor. Ailenin dilekçesindeki “can güvenliğimiz tehlikede” ifadesi, mahkeme tarafından dikkate alınabilecek önemli bir gerekçe olarak değerlendiriliyor.
Sosyal Medyada Gündem Oldu
Semih Çelik’in isminin karıştığı bu olay, sosyal medyada büyük bir etki yaratmıştı. Olayın ardından, Semih Çelik’in ailesi ve akrabaları da “Çelik” soyadıyla sosyal medyada gündeme geldi. Bazı kullanıcılar, ailenin de sorumlu tutulması gerektiği yönünde yorumlar yaptı. Bu yorumların, ailenin can güvenliğiyle ilgili endişeleri artırdığı iddia edildi.
CHP milletvekilleri ve bazı hukukçular, bu tarz durumlarda, aile bireylerinin sorumlu tutulmaması gerektiğini ifade etti. Hukukçular, aile bireylerinin bireysel kimliklerinden bağımsız olarak yargılanmaması gerektiğini ve olayla doğrudan ilgisi olmayan kişilere yönelik toplumsal baskının “haksızlık” olduğunu belirtti.
Soyadı Değişikliği Kabul Edilebilir Mi?
Hukukçulara göre, soyadı değişikliği talebi, Nüfus Hizmetleri Kanunu’na uygun bir şekilde değerlendirilirse, mahkeme tarafından kabul edilebilir. “Can güvenliği”, mahkemeler tarafından genellikle dikkate alınan önemli bir gerekçe. Bu tür davalarda, bireyin güvenliğini tehdit eden durumlar belgelendiği takdirde, soyadı değişikliği talebi büyük oranda kabul ediliyor.
Soyadı değişikliği taleplerinde, bireylerin maruz kaldığı psikolojik baskı, tehdit ve toplumsal tepkiler, mahkemenin kararını etkileyen en önemli unsurlar arasında yer alıyor. Bu tür durumlarda, psikolojik baskının belgelenmesi ve mahalle çevresinden gelen tehditlerin ispatlanması, mahkemenin kararını olumlu yönde etkileyebiliyor.
Ailenin Talepleri Neler?
- “Çelik” soyadının değiştirilmesi
- Yeni soyadının nüfus kayıtlarına işlenmesi
- Ailenin can güvenliğinin sağlanması
Süreç Nasıl İlerler?
Aile, Asliye Hukuk Mahkemesi’nde dava açtı. Mahkeme, davayı inceleyecek ve ailenin talebini değerlendirecek. Duruşmalar sırasında, ailenin dilekçesindeki gerekçeler ve iddialar değerlendirilecek. Mahkeme, soyadı değişikliği talebini kabul ederse, ailenin yeni soyadı, nüfus kayıtlarına işlenmiş olacak.
Bu sürecin ne kadar süreceği, mahkemenin iş yüküne ve dosyanın içeriğine bağlı olarak değişiklik gösterebiliyor. Ancak, “can güvenliği” gerekçesiyle yapılan soyadı değişikliği talepleri, genellikle hızlı bir şekilde karara bağlanabiliyor.
