Son yıllarda kamusal alanlarda, özellikle de okullarda temizlik hizmetlerinin yetersizliği dikkat çekici bir sorun haline gelmiş durumda. Bu sorunun temel nedenlerinden biri ise kamu istihdam politikalarındaki değişimlerle doğrudan bağlantılı. Okullarda temizlik görevlilerinin eksikliği, hem eğitim sürecini hem de öğrencilerin sağlığını olumsuz yönde etkileyebilecek ciddi sonuçlar doğuruyor. Peki, temizlik görevlisi eksikliğinin nedenleri nelerdir ve bu durumun olası etkileri nelerdir?
İşgücü Uyum Programı: Yeni Bir Tasarruf Tedbiri Mi?
Son dönemde devletin uyguladığı İşgücü Uyum Programı (İUP), kamusal hizmetlerdeki istihdam politikasını esnek, güvencesiz ve düşük ücretli hale getirdi. Daha önce uygulanan Toplum Yararına Program (TYP) ile kamusal alanlardaki temizlik hizmetleri belirli bir süre sağlanıyordu. Ancak TYP’den vazgeçilmesi ve İUP’un devreye sokulması, mevcut durumu daha da zorlaştırdı. İUP kapsamında emekçiler, ilk dört hafta beş gün, sonraki haftalarda ise yalnızca üç gün çalışıyor. Bu da, özellikle temizlik gibi sürekli ihtiyaç duyulan hizmetlerin kesintiye uğramasına neden oluyor.
Bu yeni programla birlikte okullarda haftanın üç günü temizlik yapılırken, geri kalan günler temizlik hizmetlerinin kim tarafından yapılacağı belirsiz. Bu durum, sağlık açısından ciddi riskler taşıyan bir sorunun kapısını aralıyor. Yetersiz temizlik hizmetleri, hem öğrenciler hem de öğretmenler için sağlıksız bir ortam yaratabilir.
Sağlık Riskleri ve Hijyen Eksikliği Nasıl Giderilecek?
Okullarda yeterli sayıda temizlik görevlisinin bulunmaması, hijyen eksikliğine ve dolayısıyla ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Özellikle kalabalık sınıflarda ve ortak kullanım alanlarında hijyenin sağlanamaması, bulaşıcı hastalıkların yayılmasına zemin hazırlayabilir. Sık temas edilen yüzeyler, tuvaletler, koridorlar ve yemekhaneler düzenli olarak temizlenmediğinde mikropların hızla yayılma riski artar. Bu tür hijyen sorunlarının doğurabileceği sağlık problemleri arasında:
- Solunum yolu enfeksiyonları
- Mide-bağırsak rahatsızlıkları
- Cilt hastalıkları
- Alerjik reaksiyonlar
gibi çeşitli hastalıklar bulunuyor. Temizlik eksikliğinden kaynaklanan bu tür sağlık sorunları, özellikle küçük yaştaki öğrencilerde daha hızlı yayılabilir ve daha ciddi sonuçlar doğurabilir.
Temizlik sadece sağlık açısından değil, aynı zamanda eğitim süreci üzerinde de doğrudan etkili. Temiz bir ortamda eğitim almak, öğrencilerin konsantrasyonunu ve verimliliğini artıran önemli bir faktördür. Ancak, okullarda temizlik hizmetlerinin eksikliği öğrencilerin dikkatini dağıtabilir ve derslere odaklanmalarını zorlaştırabilir. Kirli sınıflar ve hijyenik olmayan tuvaletler, öğrenciler için rahatsızlık yaratır ve öğrenme motivasyonunu olumsuz etkiler.
Özellikle COVID-19 pandemisi sonrasında hijyenin önemi daha da artmışken, bu eksikliklerin giderilmesi gerekliliği göz ardı edilemez bir gerçek olarak karşımızda duruyor. Hijyenin sağlanmadığı bir ortamda öğrencilerin sağlıklı bir şekilde eğitimlerine devam edebilmeleri mümkün değildir.
Sorumluluk Kimin?
Bu noktada asıl soru, "Okullardaki temizlik sorunlarının sorumlusu kim olacak?" Kamusal hizmetlerin yerine getirilmesi devletin temel görevlerinden biri olmasına rağmen, İUP gibi programlar kapsamında bu hizmetlerin düzenli olarak yerine getirilemeyeceği açıkça görülüyor. Okullarda yaşanacak temizlik sorunlarının doğuracağı sağlık problemlerinden kim sorumlu tutulacak?
Veliler ve eğitimciler, bu konuda yetkililerin acil adımlar atması gerektiğini düşünüyor. Okul yönetimleri ise bütçe yetersizliği nedeniyle velilerden yardım talep etmek zorunda kalıyor. Ancak, eğitim ve sağlık gibi temel hizmetlerin devlet tarafından sağlanması gerektiği gerçeği, bu durumu daha karmaşık hale getiriyor.
Mevcut temizlik görevlisi eksikliğini gidermek ve okullarda hijyenin sağlanması için birkaç çözüm önerisi üzerinde durulabilir:
-
Daimi Temizlik Personeli İstihdamı: Okullarda sürekli görev yapacak temizlik personeli istihdamı, hem hijyenin sürekliliğini sağlar hem de emekçilerin güvencesiz çalışma koşullarını iyileştirir.
-
Ödeneklerin Artırılması: Okullara temizlik, bakım ve onarım için ayrılan ödeneklerin artırılması, bu hizmetlerin daha verimli yürütülmesine katkı sağlar.
-
Denetim Mekanizmalarının Güçlendirilmesi: Hijyenin sağlanması ve okulların temiz tutulması konusunda sıkı denetimlerin yapılması, sağlık sorunlarının önüne geçebilir.
Bu noktada, "Temizlik hizmetlerinin aksadığı ve sağlığın tehlikeye atıldığı bir eğitim ortamını kabul edebilir misiniz?" sorusu, her bireyin düşünmesi gereken önemli bir konudur. Eğitimde fırsat eşitliğinin sağlanması ve tüm öğrencilerin sağlıklı bir ortamda eğitim alması, devletin ve kamuoyunun sorumluluğundadır. Okullarda temizlik görevlilerinin eksikliği ve hijyen sorunları, sadece öğrencilerin değil, tüm toplumun sağlığını tehlikeye atabilir.
Temizlik sorununun bir an önce çözülmesi ve kamusal hizmetlerin aksatılmadan yürütülmesi, hem eğitim sürecinin kalitesini hem de öğrencilerin sağlığını korumak adına kritik bir önem taşımaktadır. Bu sorunun çözümü için kamuoyunun ve yetkililerin birlikte hareket etmesi gerekmektedir.
