Ülkemizi sarsan Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından, uzmanlar tarafından sürekli vurgulanan büyük İstanbul depremi sorusu gündemdeki yerini koruyor. Bu yazı, İstanbul’un deprem tarihine ve uzman görüşlerine odaklanarak bu önemli sorunun cevabını aramaktadır.
İstanbul’un Deprem Tarihindeki Belirgin Olaylar: 1509 ve 1766 Depremleri
İstanbul’un deprem tarihine bakıldığında, son 500 yılda iki büyük depremin öne çıktığı görülüyor. 1509 ve 1766 İstanbul depremleri, kayıtlara geçen en yıkıcı felaketler olarak bilinirken, en son büyük deprem deneyimi 1999 yılında yaşandı.
Prof. Dr. Naci Görür’ün Değerlendirmesi ve Endişeleri
Prof. Dr. Naci Görür, İstanbul için endişe verici bir tablo çizerek, bilimsel araştırmaların İstanbul’da bir depremin zamanının yaklaştığını gösterdiğini belirtiyor. Maraş depreminin beklentileri aştığını ifade eden Görür, İstanbul için 7.5 büyüklüğünde bir depremin beklendiğini söylüyor.
Prof. Dr. Celal Şengör’ün Analizi ve Değerlendirmeleri
Prof. Dr. Celal Şengör, Marmara’da en az 7 büyüklüğünde bir depremin beklendiğini vurguluyor. Ayrıca, İstanbul’u etkileyecek olası büyük Marmara depreminin şiddetinin 9’a kadar çıkabileceğini belirtiyor. Fayın kırılma uzunluğuna bağlı olarak depremin etkilerini değerlendiriyor.
Prof. Dr. Cenk Yaltırak’ın Uyarıları ve Fay Hattı Analizi
Prof. Dr. Cenk Yaltırak, Marmara Denizi içinde kırılmayan fay parçalarının bulunduğunu ve en riskli olanının doğu Marmara hattı olduğunu vurguluyor. Osmangazi köprüsünden başlayıp İmralı Adası kuzeyine uzanan bu hat, 7.6 büyüklüğüne ulaşma potansiyeline sahip. Bu durumda, İstanbul, Yalova, Bursa illerinde ağır hasarlar meydana gelebilir.
Prof. Dr. Okan Tüysüz’ün Marmara’daki Hareketlilik ve Olası Senaryoları
Prof. Dr. Okan Tüysüz, Marmara Denizi içinde 250 yılda bir büyük deprem olacağını belirterek, fayın yılda ortalama 2 santim kadar hareket ettiğini söylüyor. Marmara’nın 7 ve daha üzeri bir depreme hazır olduğunu ifade ediyor ve olası depremin Silivri-Adalar arasında meydana gelebileceğini düşünüyor.
Prof. Dr. Şener Üşümezsoy’un İhtimaller ve ABD’li Uzmanın Değerlendirmesi
Prof. Dr. Şener Üşümezsoy, İstanbul’da önümüzdeki yıllarda 6.5 şiddetinde bir depremin gerçekleşme ihtimalini yüzde 1-2 civarında görüyor. Ayrıca, ABD’li jeofizik uzmanı Ross Stein’in büyük İstanbul depremi fikrini eleştiriyor ve Silivri-Yeşilköy arasındaki 50 kilometrelik kırılmayan fayın büyük bir deprem üretemeyeceğini savunuyor.
Prof. Dr. Ziyaddin Çakır ve 1912 Depreminin Ardındaki Potansiyel Kırık
Prof. Dr. Ziyaddin Çakır, İstanbul’u etkileyen 1912 depreminin bittiği yerden başlayacak yeni bir kırığın doğuya doğru ilerleyebileceğini öne sürüyor. Ancak, bu durumun Marmara depreminin beklenenden daha küçük olma ihtimalini artırabileceğini ifade ediyor.
Prof. Dr. Ahmet Ercan’ın Tahminleri ve 2045 Öncesi İstanbul Depremi
Prof. Dr. Ahmet Ercan, İstanbul’u etkileyecek büyük bir depremin 2045’ten önce olmayacağını öne sürerken, geçmişte zamanı belli olan depremlerin belirlenen zamandan önce olmadığını belirtiyor. Marmara’da beklenen depremlerin belirlenen yıldan önce gerçekleşmediğini savunuyor.
Prof. Dr. Şükrü Ersoy’un İstanbul’a Etkisi ve 1509 Depreminin Analizi
Prof. Dr. Şükrü Ersoy, Marmara’da 7.7 büyüklüğünde bir depremin meydana gelmesinin mümkün olduğunu ifade ederken, 1509 depreminin en büyük deprem olduğunu ve bu durumun tekrarlanması halinde 7.7 büyüklüğünde bir deprem olabileceği görüşünü savunuyor.
Uzman Görüşleri ve İstanbul’un Geleceği
Uzmanların değerlendirmeleri, İstanbul’un deprem riskine karşı hazırlıklı olması gerektiğini vurguluyor. Uzmanlar, olası bir büyük İstanbul depreminin etkilerini azaltmak için önlemler alınması ve toplumun bu konuda bilinçlendirilmesi gerektiği konusunda birleşiyor. Gelecekteki bu olası felakete karşı bilgi ve bilinç düzeyini artırmak, can ve mal kayıplarını minimize etmek adına kritik bir öneme sahiptir.