Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), kredi ve banka kartıyla yapılan ödemelere ilişkin merak edilen bir düzenleme hakkında açıklama yaptı. GİB, başkasına ait pos cihazı kullananlara özel usulsüzlük cezasının kesilmesini öngören düzenlemeye açıklık getirerek, “Mal teslimi veya hizmet ifası yapılan müşteri ile ödemeyi yapan kart sahibinin farklı kişiler olması hususu, düzenleme kapsamında cezaya tabi fiiller arasında sayılmamaktadır.” bilgilendirmesinde bulundu.
Özel Usulsüzlük Cezası
GİB’ten yapılan yazılı açıklamada, kısa süre önce yapılan kanuni düzenlemeyle, izin verilen durumlar hariç, mükelleflerin mal satışı veya hizmet ifası için yaptıkları tahsilatları, kendi mükellefiyeti adına kayıtlı olmayan ödeme sistemleri veya cihazları (POS ve benzeri cihazlar) aracılığıyla yapması durumunda, tahsilatı yapan mükelleflere ve cihazları kullandıranlara ayrı ayrı her bir işlem için 3 kat özel usulsüzlük cezası kesilmesi ve bir takvim yılı içinde kesilecek özel usulsüzlük cezasının 20 milyon lirayı geçemeyeceğinin hükme bağlandığı anımsatıldı.
Kayıt Dışı İşlemlerin Önlenmesi
Bu düzenlemenin uygulanmasına yönelik kamuoyuna yansıyan tereddütlerin giderilmesi amacıyla açıklama yapılmasının gerekli görüldüğüne işaret edilen açıklamada, “Yapılan düzenlemeyle, mal teslimi veya hizmet ifaları için kredi kartı, banka kartı gibi ödeme aracı olarak kullanılan kartlar aracılığıyla yapılan tahsilatları, başka mükelleflerin veya mükellef olmayanların elektronik cihazları/sistemleri (POS ve benzeri cihazlar) aracılığıyla yapanlara ve bu elektronik cihazları/sistemleri kullandıranlara özel usulsüzlük cezası kesilmek suretiyle bu husustaki kayıt dışı işlemlerin önlenmesi amaçlanmaktadır.” değerlendirmesinde bulunuldu.
Mükellefler Tereddüte Düştü
Açıklamada, mükelleflerin banka tarafından kendilerine tahsis edilen fiziki ya da sanal POS cihazını bayii, alt bayii ve benzeri ilişki kapsamında aralarındaki sözleşmeye istinaden başka iş yerlerine kullandırması durumunda cezaya muhatap olup olmayacakları hususunda tereddüde düştüğüne dikkat çekilerek, şöyle devam edildi: “Mükelleflerin, bankacılık mevzuatı gereğince, bankalar tarafından kendilerine tahsis edilen fiziki POS cihazını veya sanal POS’u bayi-alt bayi ilişkisi ve benzeri ilişki kapsamında aralarındaki sözleşmeye istinaden alt iş yerlerine söz konusu mevzuatta yer alan düzenlemelere uygun olarak kullandırmaları söz konusu olabilmektedir. Buna göre, bayi-alt bayi ilişkisi ve benzeri ilişki kapsamında gerek kendisine tahsis edilen POS cihazını kullandıran gerekse bu cihazlar vasıtasıyla teslim ettikleri mal ve hizmetlere ilişkin tahsilatlarını yapan mükelleflerin, kanunda yer alan hükümler gereğince belge düzenleme, hasılatları kaydetme ve diğer yükümlülüklerini tam ve zamanında yerine getirmeleri şartıyla bahse konu mevzuatta öngörüldüğü şekilde hareket edebilmeleri mümkün bulunmaktadır.”
Bakanlık tarafından ticari hayattaki süreçlerin aksamadan devam edebilmesi ve kayıt dışı faaliyetlerin önüne geçilmesi amacına yönelik gerekli görülen idari düzenlemelerin yapılabileceğinin belirtildiği açıklamada, şunlar kaydedildi: “Bir diğer tereddüde düşülen konu ise mal ve hizmet alımlarında müşteri ile ödemeyi yapan kart sahibinin farklı kişi olması durumunda ceza kesilip kesilmeyeceğine yöneliktir. Mal teslimi veya hizmet ifası yapılan müşteri ile ödemeyi yapan kart sahibinin farklı kişiler olması hususu, düzenleme kapsamında cezaya tabi fiiller arasında sayılmamaktadır. Bir başka anlatımla, madde uygulamasında ödemeyi yapan kart sahibinin kim olduğunun bir önemi bulunmamaktadır. Bu nedenle ödeme yaparken başkasının kredi kartını kullanmaktan dolayı özel usulsüzlük cezası uygulanması gibi bir durum söz konusu değildir.”
Gelir İdaresi Başkanlığı’nın yaptığı bu açıklama, mükelleflerin POS cihazları kullanımıyla ilgili tereddütlerini gidererek, doğru uygulama yöntemlerini belirtmiştir. Bu düzenlemelerle, ticari hayatın aksamadan devam etmesi ve kayıt dışı işlemlerin önlenmesi hedeflenmektedir.
