Zeigarnik etkisi, kesintiye uğrayan veya tamamlanmamış görevleri veya olayları, tamamlanmış olanlardan daha kolay hatırlama eğilimini tanımlayan psikolojik bir olgudur. İlk kez 1900’lerin başında tanımlanan bu olgu daha sonra pekçok deneyin ve çalışmanın konusu oldu. Zeigarnik etkisinin ne olduğunu daha yakından anlamak ve bunu hayatınıza pozitif olarak uyarlamak için yazımızı okumaya devam edin.
Zeigarnik Etkisi Nedir?
Zeigarnik etkisi, adını kurucusu Rus psikiyatrist ve psikolog Bluma Wulfovna Zeigarnik’ten almıştır. 1920’lerde bir restoranda yemek yerken Zeigarnik, garsonların karmaşık siparişleri ve ödenmemiş yemekleri takip edebildiklerini, ancak siparişler servis edilip ödemesi yapıldıktan sonra garsonların siparişlerle ilgili ayrıntılı bilgileri hatırlayamadıklarını fark etti. Bu durum Zeigarnik’in ilgisini çekti ve bu fenomeni laboratuvarında bir dizi deneyle incelemeye karar verdi. Deneylerinden birinde Zeigarnik, 138 çocuktan oluşan bir gruptan bir dizi basit görevi, bulmacayı ve aritmetik problemini tamamlamasını istedi. Çocukların görevlerin yarısını tamamlamasına izin verdi ve geri kalan görevlerde onları yarıda kesti. Zeigarnik, bir saatlik aranın ardından deneyini tamamlado ve 138 çocuktan 110’unun yarıda kalan görevleri tamamlanan görevlerden daha iyi hatırladığını keşfetti. Yetişkinlerin katıldığı ilgili bir diğer deneyde ise katılımcılar, tamamlanmamış görevleri tamamlanmış görevlerden %90 daha iyi hatırlayabildiler
Zeigarnik Etkisi Ve Ruh Sağlığı
Zeigarnik etkisi kişinin ruh sağlığında önemli bir rol oynayabilir. Tamamlanmamış görevler, özellikle de olumsuz sonuçları olan görevler, çoğu zaman sık sık ve stresli, davetsiz düşüncelere yol açar. Bu düşünceler uykuyu azaltabilir, kaygıyı artırabilir ve kişinin zihinsel ve duygusal kaynaklarını daha da tüketebilir, hatta huzursuz davranışlara bile katkıda bulunabilir. Ancak, Zeigarnik etkisi, bireyi görevleri tamamlamaya, daha iyi alışkanlıklar geliştirmeye ve kalıcı sorunları çözmeye motive ederek zihinsel refahı destekleyebilir. Göreevlerin başarıyla tamamlanması, özgüveni ve özsaygıyı artırırken, başarı duygusu da sağlayabilir. Üretken çalışma ve çalışma alışkanlıklarının geliştirilmesi, kişisel olgunluk duygusuna ve kişisel gelişime de katkıda bulunabilir.
Zeigarnik ile Ezberlemeyi Geliştirme
Zeigarnik etkisinin aynı zamanda hafızayı ve hatırlamayı iyileştirme konusunda da güçlü etkileri vardır. Araştırmalara göre kesintiye uğrayan veya tamamlanmamış görevler, tamamlanan görevlere kıyasla %90’a kadar daha iyi hatırlanıyor. Bunu sağlamak için, bir ezber yapmaya çalışırken o şeyi tamamen ezberlemeden önce kasıtlı olarak ezberlemeyi yarıda bırakın. Hafızanız bilinçaltınızda tamamlanmamış bu iş üzerinde duracak daha sonra yeniden devam edeceğiniz ezber işine daha iyi odaklanmanızı sağlayacaktır.
